De volgende kengetallen geven een beeld van de structurele begrotingsruimte: het begrotingssaldo, structurele exploitatieruimte, belastingcapaciteit en grondexploitatie. Op deze kengetallen gaan we kort in.
De Begroting 2021 en meerjarenraming laten een negatief saldo zien. In deze jaren is naar huidig inzicht een beroep op de algemene reserve nodig om deze tekorten af te dekken. Daarbij geldt dat het begrotingsbeeld vanaf 2022 nog volop in beweging is.
Als het begrotingssaldo wordt geschoond van incidentele baten en lasten ontstaat een beeld van de structurele exploitatieruimte . Dit kengetal geeft aan of de structurele baten (waaronder gemeentefonds en OZB-opbrengsten) toereikend zijn om de structurele lasten te dekken. Een positief percentage betekent dat sprake is van reëel structureel begrotingsevenwicht. In de Begroting 2021 en meerjarenraming is dit kengetal positief.
Het kengetal belastingcapaciteit laat zien welke belastingverhogingen (theoretisch) nog mogelijk zijn. De referentie voor deze verhoging is het landelijk gemiddelde. De onbenutte belastingcapaciteit kan, wanneer noodzakelijk, worden ingezet voor verbetering van de exploitatie. Dit past echter niet bij het terughoudende tarievenbeleid ten aanzien van lokale lasten.
De afgelopen jaren is gebleken dat grondexploitaties een forse impact kunnen hebben op de financiële positie van de gemeente. Het kengetal grondexploitatie geeft aan hoe groot de grondpositie is ten opzichte van de totale geraamde baten. Dit kengetal is laag (6% in 2021) en zal dat de komende jaren ook blijven. Dit betekent dat de impact van de grondexploitaties relatief klein is ten opzichte van de totale financiële huishouding. Eventuele afwijkingen werken hierdoor minder sterk door in het totale beeld.
In de jaren na 2022 zal de druk op het exploitatiesaldo eerder toe-, dan afnemen. Dit komt vooral door kosten voor vervangingsinvesteringen. Om deze tendens te keren is de lijn van de groeiambitie al eerder ingezet.